De herfst heeft heel wat mooie kanten. Toch is het ook een overgangsperiode naar de winter, met alle gevolgen van dien. De kou ben je met wat extra laagjes waarschijnlijk snel de baas, en daarom is het vooral je fiets die extra aandacht vraagt. Zeker als je zuinig bent op je materiaal.
De tijd dat je de racefiets ongeschonden terugzette na een rondje – op drie zandkorreltjes na – is zo onderhand voorbij. Een heerlijke luxe van de zomer, die helaas maar een paar maanden duurt.
Geen grote ramp natuurlijk, maar het najaar vraagt wel wat meer tijd en aandacht van je, als je zuinig bent op je fiets. Met wat extra onderhoud voorkom je niet alleen een hoop gekraak en gepiep, je zorgt ook dat onderdelen minder snel slijten, en dat je fiets goed blijft werken.
Gelukkig is dat geen uren werk, maar vooral een kwestie van goed checken en bijhouden. En weten wat je beter wel en niet doet natuurlijk, om je fiets in een perfecte staat te houden.
Maak je fiets goed schoon (maar overdrijf het niet)
De herfst heeft heel wat moois te bieden. Maar nat is het vaak ook helaas, waardoor je geregeld met een smerige fiets zult terugkeren.
Dat vraagt natuurlijk om een schoonmaakbeurt, die je maar beter zo snel mogelijk afwerkt. Zo geef je de modder geen kans om aan te koeken, en is er ook van uitstel geen afstel.
Hoe goed je een fiets moet schoonmaken, hangt natuurlijk af van hoe smerig hij is. Soms volstaat een afspoelbeurt, en soms moet je rigoureuzer te werk gaan. Meestal hoor je vanzelf aan je fiets wanneer dat laatste het geval is.
Je fiets eens in de zoveel tijd een grondige schoonmaakbeurt geven, waarbij je alle onderdelen meeneemt is dus verstandig.
Toch moet je het aantal keren dat je dat doet zeker niet overdrijven. Doe je iedere keer een extreme schoonmaakbeurt waarbij alles blinkt alsof het nieuw is, dan is de kans namelijk groot dat je de beschermende lagen in je fiets verwijdert. En dat wil je niet natuurlijk.
Vermijd de hogedrukspuit
De hogedrukspuit klinkt als een verleidelijk wapen tegen hardnekkig vuil. Zeker wanneer de modder even heeft staan aankoeken. Toch pak je maar beter de tuinslang, of een emmer met een sopje.
Een hogedrukspuit heeft namelijk wel het voordeel dat je een fiets goed schoon krijgt, maar het water komt door de druk ook op plekken waar het niet moet komen, en waar het alleen maar schade aan kan richten.
Ook is de kans groot dat je ingevette onderdelen van hun beschermende laag ontdoet, waardoor deze sneller gaan slijten of roesten.
Gebruik de juiste olie op het juiste moment
Ook je ketting vraagt (soms hoorbaar) om extra aandacht in de herfst. Al laat je het natuurlijk liever niet zo ver laten komen dat je ketting kraakt. Wanneer je een droog, raspend geluid hoort van metaal over metaal, dan had je er eigenlijk al wat eerder bij moeten zijn.
De juiste olie gebruiken is in alle gevallen van het grootste belang. In de herfst zul je vaker naar een wet lube grijpen, een olie die goed bestand is tegen nattigheid. Deze olie spoelt niet zomaar van de ketting na een regenbuitje, in tegenstelling tot een dry lube.
Het invetten van een ketting moet je zeker ook niet overdrijven. Te veel olie – met name een wet lube – trekt alleen maar onnodig veel vuil aan, wat juist weer zorgt voor extra slijtage aan alle draaiende onderdelen.
Check op slijtage
Hoe goed je een fiets ook schoonmaakt in de herfst en winter, veel onderdelen zullen sneller slijten dan in de zomer. Het is belangrijk om te weten dat een ketting veel sneller slijt dan een cassette of voorblad. Die ketting dien je dus ook vaker te vervangen dan andere onderdelen.
Doe je dat laatste niet, en blijf je langer rondrijden met een versleten ketting, dan zullen ook andere onderdelen sneller slijten. Waardoor je uiteindelijk niet alleen je ketting, maar alle onderdelen moet vervangen.
De staat van je ketting controleer je het beste met een zogenaamde ‘chain checker’. Een apparaatje dat je op de ketting zet, en waarmee je kunt testen hoever de ketting is uitgerekt.
Heb je die niet? Dan is er ook een andere testmethode.
Pak de ketting dan beet bij het voorblad, en trek er voorzichtig aan in de richting van je voorwiel. Een nieuwe ketting heeft nagenoeg geen speling, en zal nauwelijks van je voorblad afkomen, in tegenstelling tot een versleten ketting.
Trek je daaraan, dan zal deze gemakkelijker loskomen van het voorblad, en indien hij heel erg versleten is zelfs wat minder goed terugspringen. De ketting heeft dan ook de neiging om onderaan wat te gaan hangen, waarbij deze loskomt van de tandjes.
Een versleten voorblad of cassette herken je natuurlijk aan de afgesleten tandjes. Wanneer die ver zijn afgesleten dan zul je ook vaak merken dat het schakelen wat minder goed gaat.
Wees extra alert zodra er gestrooid wordt
Als er één ding funest is voor je fiets, dan is het wel pekel. In de herfst valt het vaak nog mee, maar rond november gaan de strooiwagens meestal voor het eerst weer de weg op. Vanaf dat moment is het dus extra oppassen.
Je fiets goed schoonmaken na ieder ritje is vanaf die tijd extra belangrijk. Een aantal tips over hoe je de grootste ellende kunt voorkomen lees je in dit artikel.
Kies een winterfiets, of wissel je dure wielen voor een goedkopere set
Wellicht heb je niet het budget voor twee fietsen, maar toch is het geen gek idee om van een oudere fiets je winterfiets te maken. Die moet je natuurlijk ook goed schoonmaken, maar die kun je tegelijkertijd ook voorzien van wat goedkopere onderdelen die minder snel slijten.
Hou je het bij één fiets, dan kun je ook nog overwegen om je dure wielen in de herfst en winter te vervangen voor een goedkoper setje. Met als voordeel dat je dure wielen wat langer meegaan.
Ondanks alle extra moeite die je moet doen in de herfst en winter, is het natuurlijk zonde om je fiets te laten staan. Er valt nog een hoop te genieten buiten, zeker zolang de echte kou nog even wegblijft.
Foto: David Hellmann
