Hoe zenuwen je sportieve prestatie beïnvloeden, daar is al veel onderzoek naar gedaan. Niet zo gek, want wanneer je in een wedstrijd het uiterste verlangt van jezelf dan kan de spanning behoorlijk oplopen.
De spanning die je voelt voor een wedstrijd heeft meestal een duidelijke oorzaak. Je hebt hele hoge verwachtingen van je prestatie, maar twijfelt of je daaraan kunt voldoen. Daarnaast kan de buitenwereld ook nog eens voor heel veel ongezonde druk zorgen, wanneer je absoluut niet wilt falen.
Normale reactie
Het is goed om te onthouden dat de spanning die je voelt een hele normale reactie is van het lichaam wanneer je onder druk staat. Het is zelfs een overlevingsmechanisme waar we sinds mensenheugenis op kunnen vertrouwen, doordat het je hersenen activeert en je lichaam klaarmaakt om te vechten of te vluchten.
Helaas kleeft er ook een nadeel aan dit mechanisme. Wanneer je teveel stress ervaart in korte tijd, dan kan de spanning juist een verlammende werking hebben.
Tips voor mentale kracht
Gelukkig kun je die ongezonde wedstrijdspanning in veel gevallen voorkomen door jezelf mentaal te wapenen. Dat kan onder andere door je goed voor te bereiden, maar ook met behulp van een aantal slimme technieken.
1. Accepteer het gevoel
Zenuwachtig zijn voor een belangrijke wedstrijd is een heel normaal verschijnsel en het is een eigenschap waar sporters op ieder niveau mee hebben te dealen. Dat gevoel kun je dus het beste maar accepteren. Doe je dat, dan zul je al meer rust ervaren.
2. Bereid je goed voor
Neem zoveel mogelijk onzekerheid weg bij jezelf, door je op alle fronten goed voor te bereiden op de wedstrijd. Bedenk van te voren je strategie, verken de route, weet wat je moet eten en drinken en zorg dat alles wat je nodig hebt ruim op tijd klaar ligt. Op de dag van de wedstrijd is het slim om voor alles voldoende tijd in te ruimen, zodat je niet hoeft te haasten.
3. Visualiseer een positief resultaat
Focus je op het uiteindelijke resultaat dat je hoopt te behalen en beeld jezelf in dat je dat doel bereikt. Door succes voortdurend te visualiseren, groeit uiteindelijk je zelfvertrouwen, zelfs als je in eerste instantie niet helemaal gelooft in een goede afloop.
De positieve gedachten die je creëert verdringen bovendien dat negatieve stemmetje in je hoofd, waar we allemaal wel eens last van hebben.
4. Schud de fouten die je maakt van je af
Accepteer de fouten die je maakt en stap er onmiddellijk overheen. Je hebt er niks aan om tijdens de wedstrijd te piekeren over iets wat misging. Blijf je focussen op je plan en de kansen die je ziet. De wedstrijd analyseren is voor later.
5. Denk niet aan de finish of aan het winnen
Concentreer je tijdens de wedstrijd op je taken, anticipeer op wat er om je heen gebeurt en eet en drink op tijd. Denken aan de finish, het podium of de winst helpt je niet en kan je alleen maar onnodige spanning bezorgen.
6. Focus op datgene wat je onder controle hebt
Jezelf druk maken over zaken waar je niks aan kunt veranderen is natuurlijk zinloos. Besteedt er daarom geen energie aan. Niet voor, en ook niet tijdens de koers. Geen gepieker dus over je concurrenten, het weer of het wedstrijdverloop. Focus je in plaats daarvan op de dingen die je wel beheerst en accepteer dat de rest komt zoals het komt.
7. Oefen een wedstrijdsituatie
Het is vaak lastig om een echte wedstrijdsituatie na te bootsen, en toch kun je dat met specifieke trainingen en trainingswedstrijden enigszins voor elkaar krijgen. Oefenen op datgene wat je in de wedstrijdverband kunt verwachten zorgt ervoor dat je goed gewapend aan de strijd begint, en is een goede boost voor je zelfvertrouwen.
8. Zorg dat je plezier hebt
Wanneer je ergens lol in hebt, dan vervaagt alle stress en spanning. Probeer dus te blijven genieten van wat je doet, op ieder moment. Dat betekent trouwens niet dat je de wedstrijd moet relativeren. Het is prima om de lat hoog te leggen, maar onthou vooral dat wielrennen een passie van je is. Het is zelfs bewezen dat het forceren van een glimlach tijdens de wedstrijd jezelf een positiever gevoel bezorgt. Goed om te onthouden dus, wanneer je het even zwaar hebt.
Foto: Unsplash
