Het vermakelijke grapje waarbij iemand rondrent met een wiel in z’n hand, ken je wellicht. Maar waar komt het wat vreemde woord wielrennen eigenlijk vandaan?
Wielrennen is een gek woord als je er wat langer over nadenkt. Maar zoals met veel dingen, heeft ook dit een hele logische reden. Als je maar ver genoeg teruggaat in de tijd.
Wie zich wel eens verdiept heeft in de geschiedenis van de fiets, zou kunnen denken dat het te maken heeft met de allereerste fiets. Dat was een loopfiets namelijk, bedacht door Karl Friedrich Christian Ludwig Freiherr Drais von Sauerbronn. En met deze draisine kon je prima rennen natuurlijk.
Toch komt het woord wielrennen hier niet vandaan. Voor zover bekend was de eerste race pas zo’n vijftig jaar later, in 1868. En toen had de fiets inmiddels al trappers.
Wielrennen was ook in die tijd nog geen begrip blijkbaar, want het woord verschijnt pas voor het eerst in de Van Dale van 1914. De uitleg die het woordenboek toen gaf voor het woord is ‘rennen op de fiets’.
Een uitleg die al net zo vreemd is als het woord zelf. Tenzij rennen in die tijd een andere betekenis had natuurlijk. En dat laatste is het geval. Rennen betekende in die tijd namelijk ’zich snel voortbewegen’.
Gek genoeg had rennen voor die periode alleen de betekenis van hard lopen. En de betekenis ‘zich snel voortbewegen’ verdween ook weer redelijk snel in de twintigste eeuw.
In de Van Dale van 1950 spreekt men al over ‘hardrijden op de fiets’ in plaats van ‘rennen op de fiets’. Het woord wielrennen bestond toen echter al, en dat zijn we blijven gebruiken. Prima natuurlijk. En eerlijk is eerlijk, wielrijden klinkt ook wat houterig…
Foto: Ricardo Tamayo (Unsplash) – illustratie: Wikipedia – bronnen: Onze Taal, Wikipedia
