Binnenkort kleurt Italië weer roze, wanneer de 102e editie van de Giro d’Italia van start gaat met een tijdrit in Bologna. Maar vanwaar die obsessie voor roze vraag je je af? Tijd voor een korte geschiedenis van la maglia rosa.
In tegenstelling tot wat je misschien vermoedt, vond de introductie van de roze leiderstrui pas plaats in 1931, in de 19e Ronde van Italië. De eerste drager van de trui was een Italiaan: Learco Guerra.
Diezelfde Guerra haalde het finish van die editie niet. Ook aartsrivaal Alfredo Binda moest de strijd om het roze vroegtijdig staken. Meteen gingen er stemmen op dat de roze leiderstrui wel eens vervloekt kon zijn.
Het roze was een verwijzing naar de kleur van de organiserende krant, La Gazzetta dello Sport. Vermoedelijk kwam de inspiratie daarvoor uit Frankrijk. Daar kreeg de leider van de Tour de France een gele trui, wat ook een verwijzing was naar de organiserende krant: het op geel papier gedrukte L’Auto.
Te vrouwelijk
Het roze werd niet overal in het fascistische Italië van de jaren dertig goed ontvangen. Mussolini vond de ‘vrouwelijke kleur’ ongepast. Maar zelfs Il Duce had het te accepteren.
Naast de roze trui bestond er ook zes jaar lang een zwarte trui. Die was bestemd voor de nummer laatst in competitie. Gek genoeg was ook het winnen van deze trui een grote eer. Sommige renners gingen daarvoor zó ver dat ze hun eigen band lekstaken, of zichzelf verstopten in de struiken.
De laatste winnaar van la maglia nera – de zwarte trui – was overigens Giovanni Pinarello. Inderdaad, de man die later succesvol werd met zijn eigen fietsmerk.
Het is een grote eer voor een Italiaans kledingmerk om de roze trui en overige truien voor ieder klassement te mogen leveren. Tot voor kort was dat het Italiaanse Santini. Sinds vorig jaar heeft kledingmerk Castelli die schone taak.
Italiaanse dominantie
De dominantie van de Italianen in hun eigen ronde was zeker in de beginjaren groot. Het duurde maar liefst tot 1950 voordat een buitenlander voor het eerst la maglia rosa mocht aantrekken. Dat was de Zwitser Hugo Koblet.
Ondanks de jarenlange dominantie van de Italianen in hun thuiskoers, is het een Belg die de meeste roze tricots heeft verzameld. Je hebt het vast al geraden, dat record is in handen van wielericoon Eddie Merckx. Maar liefst 77 dagen droeg hij de meest begeerde wielertrui van Italië.
Foto’s: Wikimedia Commons